بررسی اثرات خرافات در ورزش و ورزشکاران دنیا خلاصه:
بررسی اثرات خرافات در ورزش و ورزشکاران دنیا
شادزی اولین سامانه رزرواسیون انلاین باشگاه ورزشی و سلامت
خلاصه:
در این مقاله سعی شده مطالبی در خصوص تعریف و زمینه‌های ظهور خرافات در ورزش ارائه شود و ضمن پرداختن به مثال‌های مشهوری از این قبیل رفتار، به بررسی وجود علل و زمینه‌های علمی و روانشناسی آن پرداخته شود تا بتوان رابطه‌ای بین علاقه برخی ورزشکاران حرفه‌ای به این رفتار و تاثیر آن‌ها بر عملکرد آن‌ها پیدا نمود.
کلمات کلیدی:خرافات در ورزش، تاثیر خرافات در ورزشکاران، خرافات ورزشی
خرافات در ورزشو ورزشکاران دنیا
در خصوص وجود زمینه‌های پذیرش خرافات در ورزش و انجام اعمال و رفتار فاقد ریشه‌های علمی و منطقی در میان ورزشکاران اخبار و مثال‌های متعددی نقل شده و بسیاری از ما نیز شاهد رفتار و آیین‌های عجیب حتی در میان نخبگان ورزشی بوده‌ایم، حالت‌هایی همچون انجام رفتار دعاگونه پیش از مسابقات دو، علاقه به یک لباس ورزشی خاص یا عدم استفاده از شماره‌های مشخص در میان فوتبالیست‌ها و یا علاقه به یک گلدان مشخص در بازی گلف از جمله مواردی است که ممکن است برای مخاطبان و تماشاگران عادی عجیب به نظر برسد. حتی اگر با دید علمی به این مسائل پرداخته شود نیز هیچ گونه سندیّتی مبنی بر اثبات تأثیر این اعمال و رفتار بر عملکرد ورزشکاران، که در افکار عمومی تحت عنوان خرافات در ورزش شناخته می‌شود، یافته نشده است.
این رفتارها و تشریفات می‌تواند شامل اعمال، رفتار و حرکاتی باشد که یک ورزشکار با نیت و اعتقادی مشخص انجام می‌دهد تا بر قدرت و عملکرد وی تاثیر بگذارد. بسیاری از ورزشکاران معتقدند انجام این رسوم و تشریفات پیش از مسابقه، سبب بهبود توانایی و عملکرد آن‌ها در انجام مسابقات می‌شود. این برنامه‌ها و رسومات بسیار متنوع بوده و از پوشیدن لباس خاص، خوردن یا نوشیدن مواد غذایی خاص یا حتی گوش دادن به آهنگی خاص را در برمی‌گیرند.
زمینه‌های پیدایش خرافات در ورزش
خرافات را می‌توان به صورت رفتار و اعمالی تعریف کرد که در ابتدا به صورت تصادفی در ناخودآگاه فرد شکل گرفته و در ادامه فرد ورزشکار عملکرد مثبت یا منفی خود را به آن اتفاق ربط داده است و بدین صورت بر اساس روابط علی و معلولی، آن را بر عملکرد آینده خود موثر قلمداد می‌نماید. فرد ورزشکار ممکن است پس از یک مسابقه به اتفاقات گذشته رجوع نموده و بر اساس مواد غذایی که مصرف کرده یا لباسی که پوشیده یا رخ دادن مسائل غیر عادی و نسبت عجیب‌تر مانند اصلاح صورت و موی سر و یا حتی شنیدن آهنگی خاص، به دنبال ارتباط عملکرد خود با این مسائل می‌گردد و اگر در هر یک از این موارد فرد عملکرد خوبی از خود به نمایش گذارد سعی می‌کند تا در آینده نیز همان اتفاقات را تکرار نماید.
در این مقاله قصد داریم به بررسی تعداد‌ای مثال‌های خرافات ورزشی که تعدادی از ورزشکاران برجسته دنیا به آن‌ها مبادرت ورزیده‌اند بپردازیم و تاثیر خرافات در ورزشکاران و عملکرد و نتایج کسب شده توسط آنان را از مورد بررسی قرار دهیم.
نمونه‌هایی از انواع خرافات ورزشی
در خصوص وجود خرافات در ورزش هم در میان ورزشکاران داخل کشور و هم در میان ورزشکاران مطرح بین المللی مثال‌های متعددی وجود دارد که در این بخش به مرور تعدادی از آن‌ها خواهیم پرداخت.
از بین چهره‌های ورزشی داخلی، آقای فیروز کریمی از سرمربیان تیم‌های فوتبال کشور در مصاحبه‌هایی به پوشیدن کت جادویی یا آتش زدن کت بدشانسی خود اشاره نموده است.
همچنین آقای وحید شمسایی از بازیکنان مطرح فوتسال کشور و آسیا که مدتی نیز در در یکی از تیم‌های ایتالیایی مشغول بازی بوده می‌گوید برای کسب پیروزی در روز‌های بازی فقط از مسیر‌ها و خیابان‌های خاص عبور می‌کند. وی همچنین به مدت یک فصل فقط با پای راست وارد زمین بازی می‌شد.
از دیگر چهره‌های سرشناس ورزشی در سطح بین المللی نیز می‌توان به مایکل جردن ستاره بسکتبال NBA اشاره کرد که همواره در طول دوران ورزش خود علاقه خاصی به پوشیدن شرت ورزشی تیم دوره کالج خود یعنی دانشگاه کارولینای شمالی داشته و تا پایان دوره فعالیت حرفه‌ای خود بر این عقیده بود که این لباس برای وی خوش یمن است. پوشیدن تی شرت پولو قرمز رنگ توسط تایگر وودز نیز مثالی دیگر این نوع رفتار خرافات در ورزش است.
مثال دیگر از یکی دیگر از چهره‌های مشهور ورزشی مرتبط با خرافات ورزشی که در رشته هاکی فعالیت داشته، بازیکن افسانه‌ای هاکی وین گرتسکی است که عادت داشت قبل از بازی چوب هاکی خود را به پودر بچه آغشته نماید. در خصوص خرافات در ورزش تنیس نیز گفته شده سرنا ویلیامز که نفر اول رنکینگ تنیس حرفه‌ای بانوان جهان می‌باشد، از تعویض جوراب هایش در تمام طول یک تورنمنت خودداری می‌نماید.
شاید نتوان مثالی عینی و واقعی از تاثیر خرافات در ورزشکاران و یا کسب نتایج مطلوب توسط تیم‌ها نام برد، اما حضور و وجود خرافات در ورزش امری غیر قابل انکار است. مثال‌های خرافات ورزشی تنها در موارد فوق خلاصه نمی‌شود. موارد دیگری همچون میسون هوکس از چهره‌های برجسته تیم بسکتبال هاروارد وست لیک نیز ادعا می‌کند با وجود اینکه شخص چندان خرافاتی نبوده، اما عقیده دارد شستن دست‌ها قبل از هر بازی برای وی خوش یمن است. هر چند به عقیده وی این مسئله کمی پیچیده است.
هرچند به نظر هوکس این مسئله وسواس نظافت چندان هم غیر عادی نیست و یکی دیگر از قهرمانان NBA به نام ریچارد همیلتون از این حد نیز فراتر رفته و عقیده دارد دوش گرفتن قبل از هر بار ورود به زمین مسابقه برای وی نوعی آئین و تشریفات ضروری برای شروع بازی به حساب می‌آید. به نظر هوکس این اعمال در واقع بخشی از فرایند آماده‌سازی برای مسابقه است که باید بدون کم و کاست اجرا شوند، در غیر این صورت سبب سردرگمی شخص می‌شود.
مطالعه تاثیر خرافات در ورزشکاران
یکی از مطالعاتی که بر روی خرافات در ورزش و تاثیر خرافات در ورزشکاران توسط شیپرس و ون لانگه (2006) صورت گرفته مزایای روحی این خرافات و رفتار‌های خاص مورد بررسی قرار گرفته است. بر نتایج به دست آمده، ورزشکاران در سطوح بالاتر و حرفه‌ای‌تر بیشتر تمایل به انجام این رفتارها دارند و آن‌ها این رفتار را "تعهد آئینی" نام نهادند. بر اساس این نتایج هر چه سطح مسابقات بالاتر و نتایج غیر قابل پیش بینی‌تر باشد، این رفتار در ورزشکاران نیز تشدید می‌شود.
نتایج محققین دیگر نیز حاکی از آن بود که تکیه به این نوع خرافات در ورزش سبب خلق تقویت افکار غیر منطقی در ورزشکاران می‌شود. با این حال این سوال جالب توجه بود که چرا ورزشکاران تمایل دارند با تکیه بر افکار خرافی و خرافات ورزشی به بهبود عملکرد خود کمک نمایند و بخت خود را برای پیروزی افزایش دهند.
آنچه از نتایج تحقیقات بر روی خرافات در ورزش حاصل شد مؤیّد این نکته بود که آنچه در عمل به این خرافات ورزشی اتفاق می‌افتد را می‌توان به نوعی به نتایج کسب شده توسط ورزشکاران مرتبط دانست. اهمیت واقعی این دست از خرافات در ورزش را می‌توان در تقویت اعتماد به نفس و احساس کنترل ورزشکاران بر روی روحیات و عملکردشان قابل توجیه است. بدین معنی که اگه فرد ورزشکار معتقد به این مسئله باشد که انجام یک اقدام یا رفتار خاص سبب بهبود عملکرد وی می‌شود، از لحاظ روحی این تلقین بر روی عملکرد وی تاثیر گذار خواهد بود. بسیاری از ورزشکاران به واسطه این گونه رفتارها سعی می‌کنند با تجسم و شبیه سازی فکری، احساسات و تجربیات موفقیت خود در گذشته را تکرار نمایند تا به واسطه تکرار آن احساسات در زمان حال، به موفقیت دست یابند. این شبیه سازی و یادآوری به آن‌ها کمک می‌کند همان از لحاظ روحی و هم از لحاظ جسمی و فیزیکی آماده کسب موفقیت در رقابت و انجام مسابقه باشند.
منابع:
· https://believeperform.com/performance/the-power-of-superstitions-and-rituals-in-sport/
· https://www.sportscasting.com/sports/strangest-sports-superstitions/